Polacy chętnie korzystają z używanych produktów. Niemal połowa respondentów korzysta z opcji naprawiania posiadanych przedmiotów. Co trzeci badany chętnie korzysta z rożnego rodzaju wypożyczalni. Jednocześnie 38% Polaków przyznaje, że kupuje więcej niż naprawdę potrzebuje, a przy zakupie żywności lub kosmetyków aspekt środowiskowy jest jednym z najmniej istotnych. Blisko połowa nie korzysta na zakupach z toreb wielorazowego użytku – wynika z raportu „Konsumenci a gospodarka obiegu zamkniętego” ARC Rynek i Opinia oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu, partnera merytorycznego raportu.
Samochody, książki i ubrania to kategorie produktów, które Polacy najchętniej kupują z drugiej ręki. Po przeciwnej stronie są: dywany, sprzęt sportowy i sprzęt AGD, które respondenci wolą posiadać nowe. Towary z drugiej ręki kupowane są zazwyczaj na portalach aukcyjnych (67%) lub w sklepach z używanymi przedmiotami (39%). Ponad połowa Polaków przyznaje, że oddaje za darmo używane przez siebie przedmioty.
45% badanych deklaruje, że zamiast kupić coś nowego stara się naprawić coś, co posiada. Co trzecia osoba korzysta z wypożyczalni, podobny odsetek wymienia się rzeczami. Co czwarta osoba deklaruje ograniczanie konsumpcji. Jednocześnie 38% Polaków przyznaje, że kupuje więcej niż naprawdę potrzebuje. Tłumaczą to głównie atrakcyjnymi promocjami (52%) i złymi nawykami (39%).
Przy wyborze produktów codziennego użytku, takich jak żywność czy kosmetyki, Polacy w pierwszej kolejności zwracają uwagę na cenę i skład produktu, następnie na jego wpływ na zdrowie, naturalność, opinię o marce oraz praktyczność opakowania. Kwestie związane z ekologią, w tym dotyczące wpływu produktu czy jego opakowania na środowisko naturalne, są dużo mniej istotne i wskazywane przez zaledwie kilka procent osób. Dla co trzeciego Polaka cena produktu jest barierą uniemożliwiającą zrównoważone środowiskowo zachowania konsumpcyjne. Początkowa chęć zakupu produktu opatrzonego ekologicznym certyfikatem drastycznie spada wraz ze wzrostem jego ceny.
A co z torbami foliowymi?
Ponad jedna czwarta Polaków (29%) przyznaje, że używa zbyt wielu toreb foliowych. Tylko nieco ponad połowa (53%) twierdzi, że w ciągu ostatnich dwóch miesięcy zabrała torbę wielorazowego użytku na zakupy, zaś co trzecia osoba deklaruje, że odmówiła wzięcia w sklepie niepotrzebnej torebki foliowej.
Czy konsument ma wpływ na środowisko naturalne?
31% respondentów ma poczucie, że ich decyzje zakupowe mają wpływ na środowisko naturalne. 37% respondentów przyznaje, że wierzy, że zmiana ich codziennych zachowań i nawyków mogłaby się pozytywnie przyczynić do ochrony środowiska. W tej grupie przeważają kobiety i osoby z wyższym wykształceniem.
– Z naszego badania wynika, że w Polakach budzi się świadomość ekologiczna i powoli dają temu wyraz w swoich zachowaniach zakupowych. Zdecydowanie pionierami w tym zakresie są mieszkańcy dużych miast, w szczególności wykształcone kobiety. Mimo optymistycznych deklaracji dotyczących naprawiania niektórych rzeczy, chęci ograniczenia konsumpcji czy korzystania z wypożyczalni, nadal w codziennych zachowaniach widoczny jest brak prostych przyzwyczajeń, takich jak np. ograniczenie liczby toreb foliowych czy korzystanie z toreb wielorazowego użytku. Z badania jasno też wynika, że cenowo produkty ekologiczne są poza zasięgiem wielu Polaków, gdyż przegrywają ceną z tradycyjnymi produktami. Mimo tego, wyraźnie widać, że idą zmiany, a starannie i sukcesywnie prowadzona kampania informacyjna przynosi rezultaty – komentuje Filip Owczarek, autor raportu.
– Rosnąca popularność koncepcji gospodarki współdzielenia jest obecna w życiu mieszkańców Polski. W ten sposób przeciwdziałamy marnotrawstwu, a w konsekwencji zmniejszamy negatywny wpływ na środowisko naturalne. Korzystamy z wypożyczalni czy internetowych platform sharingowych. Chętnie oddajemy za darmo niepotrzebne przedmioty, a co piąty respondent przyznaje, że bierze pod uwagę opcję wymiany z innymi. Zauważalne proekologiczne postawy niekoniecznie idą w parze ze świadomością własnego oddziaływania na środowisko. Badanie dowodzi, że Polacy odpowiedzialność za recykling produktów przypisują głównie producentom – tak tę kwestię postrzega 70% ankietowanych. Tylko co trzeci z nas ma poczucie swojego wpływu na środowisko naturalne wynikającego z decyzji zakupowych. ¾ Polaków nigdy nie słyszało o śladzie węglowym produktu. Edukacja prośrodowiskowa wzmocni praktyki i nawyki już obecne w naszym życiu – mówi Marzena Strzelczak, dyrektorka generalna i członkini zarządu Forum Odpowiedzialnego Biznesu.